فرق سوپروایزر و سرپرستار چیست؟ کدام بهتر است؟

فرق سوپروایزر و سرپرستار به طور کلی در نوع نقش و سطح مسئولیت آن ها مشخص می شود. سوپروایزر یا ناظر بالینی تمام بخش های بیمارستان را در شیف خودش تحت نظر دارد و مسئول تضمین کیفیت پرستاری در بخش ها در شیف خود است. در مقابل، سرپرستار مدیریت مستقیم یک بخش خاص بیمارستان یا مرکز درمانی را به عهده داشته و بر فعالیت روزانه پرستاران همان بخش نظارت دارد. تفاوت این دو جایگاه شغلی را می توان در میزان اختیارات، نوع وظایف، سطح تحصیلات و مسیر پیشرفت شغلی مشاهده کرد. همچنین، بسیاری از گرایش های ارشد پرستاری می توانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مسیر دستیابی به نقش های مدیریتی همچون سرپرستاری و سوپروایزری را فراهم سازند.

تفاوت سوپروایزر و سرپرستار

سوال بسیاری از افراد این است که فرق سرپرستار و سوپروایزر چیست و هر کدام چه نقشی در سیستم پرستاری دارند؟ در ظاهر ممکن است این دو عنوان شغلی مشابه به نظر برسند، اما در واقعیت تفاوت های قابل توجهی میان آن ها وجود دارد. سوپروایزر پرستاری در سطح بالاتری از مدیریت فعالیت می کند و با تجربه و آموزش بیشتر، بر عملکرد کلی تیم های پرستاری و کیفیت مراقبت در بخش های مختلف نظارت دارد. در مقابل، سرپرستار وظیفه هدایت و مدیریت پرسنل یک بخش مشخص را بر عهده دارد و مستقیما با پرستاران و بیماران در ارتباط است. بنابراین، اصلی ترین تفاوت این دو نقش در سطح مسئولیت و گستره نظارت آن ها خلاصه می شود.

میزان تحصیلات برای سوپروایزر و سرپرستار

از نظر تحصیلات و مدرک هیچ محدودیتی برای سوپروایزر و سرپرستار وجود نداشته و افراد با مدرک کارشناسی پرستاری و بالاتر، در هر دو سمت می توانند فعالیت کنند. اما به طور کلی، سوپروایزر در جایگاهی بالاتر از نظر مدیریتی قرار دارد و به همین دلیل تحصیلات کارشناسی ارشد و بالاتر اولویت بیشتری دارد. در صورتی که، برای سرپرستاری این اولویت وجود ندارد.

سوپروایزر:

• حداقل نیاز به مدرک کارشناسی پرستاری دارد.
• در بسیاری از مراکز درمانی، داشتن کارشناسی ارشد در پرستاری یا مدیریت خدمات سلامت امتیاز محسوب می شود یا حتی الزامی است.
• گذراندن دوره های آموزشی در زمینه رهبری، مدیریت و تصمیم گیری بالینی بسیار مهم است.
• سابقه چند سال کار به عنوان پرستار و داشتن تجربه مدیریتی از شروط اصلی استخدام در این جایگاه است.

 سرپرستار:

• داشتن حداقل مدرک کاردانی یا کارشناسی پرستاری به همراه پروانه کار پرستاری (پرستار رسمی) الزامی است.
• در این جایگاه نیازی به تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) نیست.
• مهارت در هدایت تیم پرستاری، تجربه بالینی کافی و توانایی در هماهنگی بخش، از مهم ترین معیارهای انتخاب سرپرستار هستند.

حوزه مسئولیت سوپروایزر و سرپرستار

در سیستم بهداشت و درمان، دو جایگاه کلیدی یعنی سوپروایزر و سر پرستاری، هر دو نقش مؤثری در تضمین کیفیت مراقبت های درمانی دارند. با اینکه حوزه عملکرد آن ها در برخی موارد هم پوشانی دارد، اما سطح مسئولیت، نوع تصمیم گیری و دامنه مدیریتی آن ها متفاوت است. در ادامه به تفکیک، وشرح  فرق سوپروایزر و سرپرستار در وظایف را بررسی می کنیم:

سوپروایزر

حوزه مسئولیت سوپروایزر گسترده تر است و شامل نظارت بر تمام بخش های بالینی، پاراکلینیک، حسابداری و اورژانس در شیفت خود می شود. سوپروایزر عمدتا در سطح عملیاتی و روزانه فعالیت می کند و به صورت مستقیم با پرستاران و تمام بخش‌ها در تعامل است. از نظر مدیریتی، وظایف او شامل نظارت بر عملکرد پرسنل، پیگیری اعزام ها، کنترل حضور و غیاب متخصصان، پزشکان و سایر کارکنان شیفت، رسیدگی به خرابی تجهیزات و در صورت کمبود نیروی انسانی، تامین نیرو از سایر بخش ها است.. وظایف اصلی او شامل:

• نظارت بر عملکرد روزانه پرستاران در بخش های مختلف بیمارستان
• هماهنگی برنامه کاری پرسنل پرستاری در شیفت های مختلف
• کنترل رعایت پروتکل های درمانی و اخلاقی در فرآیند مراقبت از بیماران
• حل تعارضات و مشکلات کاری میان اعضای تیم پرستاری
• بازبینی و تأیید برنامه های مراقبتی بیماران و اصلاح در صورت نیاز
• ارائه راهنمایی تخصصی در تصمیمات بالینی در شرایط پیچیده
• گزارش دهی به مدیران ارشد درباره عملکرد واحد پرستاری

سرپرستار

سرپرستار مسئول برنامه‌ریزی شیفت‌های ماهانه همان بخش است و تنها می‌تواند جابجایی بین نیروهای همان بخش را انجام دهد. در صورتی که کارکنان نیاز به مرخصی یا تغییر شیفت داشته باشند، باید این موارد را با سرپرستار خود هماهنگ کنند. وظایف اصلی او شامل:

• برنامه ریزی و نظارت بر عملکرد کلی تیم پرستاری در بیمارستان یا مرکز درمانی
• تدوین و اجرای سیاست ها و دستورالعمل های سازمانی در زمینه خدمات پرستاری
• مدیریت منابع انسانی و مالی بخش پرستاری (مانند بودجه بندی و جذب نیرو)
• ارزیابی مستمر کیفیت خدمات پرستاری و به کارگیری راهکارهای بهبود
• همکاری با سایر مدیران بخش ها برای هماهنگی مراقبت های بین رشته ای
• توسعه حرفه ای و آموزش های تکمیلی پرسنل پرستاری
• حضور در جلسات مدیریتی و تصمیم گیری های کلان سازمانی

مقایسه وظایف مدیریتی

دیگر فرق سوپروایزر و سرپرستار در وظایف مدیریتی است:

سوپروایزر

سوپروایزر در سطح عملیاتی فعالیت دارد و روزمره ترین امور پرستاری را مدیریت می کند. وظایف مهم او شامل نظارت بر عملکرد پرسنل، تنظیم زمان بندی و شیفت ها، آموزش پرستاران جدید و اجرای دقیق پروتکل های مراقبتی است. این نقش ارتباط مستقیم با پرستاران و بیماران دارد و بیشتر در حل مشکلات عملی روزمره متمرکز است.

سرپرستار

 سرپرستار نقش مدیریتی استراتژیک تری را پیاده سازی می کند.  مسئولیت طراحی و پیاده سازی سیاست ها، کنترل بودجه، مدیریت منابع انسانی و ارتقای کیفیت کلی خدمات پرستاری را بر عهده دارد. او همچنین با سایر بخش ها همکاری می کند تا هماهنگی بین رشته ای در مراقبت از بیمار برقرار شود و اهداف سازمان را پیش ببرد.

مهارت ها و شایستگی ها

مهارت های سوپروایزر و سرپرستاری هر دو نقش مهمی در مدیریت تیم های پرستاری و تضمین کیفیت مراقبت از بیماران دارند. اما فرق سوپروایزر و سرپرستار در نوع مهارت هم قابل توجه است:

سوپروایزر

سوپروایزر پرستاری باید مهارت هایی از قبیل ارتباطات قوی، کنترل استرس در محیط و تعامل با نیروها را داشته باشد و نیاز چندانی به مهارت های بالینی خاصی ندارد. وظایف اصلی او شامل ارزیابی عملکرد کارکنان، مدیریت مراقبت از بیماران و تضمین رعایت قوانین و مقررات بهداشتی است. برای موفقیت در این نقش، سوپروایزر باید مهارت های رهبری قوی، توانایی مدیریت و واگذاری وظایف به شکل مؤثر، و درک عمیق از رویه ها و فرایندهای پرستاری داشته باشد. همچنین مهارت های ارتباطی بالا و توانایی کار تحت فشار از ویژگی های کلیدی این موقعیت است.

سرپرستار

سرپرستاری باید به مهارت های بالینی، تشخیص و درمان بخش خود تسلط کافی داشته باشد، به عنوان مثال در بخش بیماری کودکان سرپرستار باید مهارت هایی همچون رگ گیری کودکان، انکوباتور و یا وسایل مراقبتی کودکان را بداند. وظایف این نقش شامل تدوین و اجرای سیاست ها، مدیریت بودجه و ارتقای کیفیت مراقبت از بیماران است. مدیر پرستاری نیازمند مهارت های پیشرفته مدیریتی و رهبری، توانایی انگیزش و راهنمایی کارکنان، و تصمیم گیری در شرایط پرچالش است. همچنین مهارت های تحلیلی و حل مسئله قوی به همراه دانش گسترده از قوانین و روندهای بهداشتی برای موفقیت او ضروری است.

تأثیر کاری و مسیر شغلی

در مسیر شغلی سوپروایزر از سرپرستار بالاتر است و زمانی که یک سرپرستار به تجربه مناسب دست پیدا کند، می تواند به مقام سوپروایزر در بیمارستان برسد. در حالی که یک سوپروایزر با کسب تجربه، می تواند در نهایت به عنوان مدیر پرستاری بیمارستان یا مترون انتخاب شود.

جمع بندی

سرپرستار بیشتر بر مدیریت روزانه ی یک شیفت خاص متمرکز است . در مقابل، سوپروایزر نقش اداری تر و گسترده تری دارد. از نظر سطح شغلی، سوپروایزر در جایگاه بالاتری نسبت به سرپرستار است. اگر علاقه مند به کارهای بالینی و ارتباط مستقیم با بیمار هستید، سرپرستار انتخاب بهتری است. اما اگر هدف تان پیشرفت در سطوح مدیریتی و تأثیرگذاری بر سیاست ها و ساختار سیستم درمانی است، نقش سوپروایزر و گرایش هایی مانند مدیریت پرستاری در مقطع ارشد برای شما مناسب تر خواهد بود.